Chùa Tam Chúc là một ngôi chùa Phật giáo nổi tiếng ở Việt Nam, được xem là ngôi chùa lớn nhất thế giới hiện nay. Chùa Tam Chúc nằm trong quần thể khu du lịch quốc gia Tam Chúc, thuộc địa phận tỉnh Hà Nam, cách thành phố Hà Nội khoảng 70 km. Chùa Tam Chúc có lịch sử hình thành lâu đời, kiến trúc độc đáo, lễ hội phong phú và toàn cảnh hùng vĩ. Trong bài viết dưới đây, tôi sẽ giới thiệu chi tiết về các khía cạnh này của chùa Tam Chúc.
- Địa điểm
Chùa Tam Chúc nằm ở thị trấn Ba Sao, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, thuộc vùng duyên hải Bắc Bộ. Chùa Tam Chúc có vị trí đặc biệt là gạch nối giữa khu du lịch chùa Hương của Hà Nội, khu bảo tồn thiên nhiên Vân Long và chùa Bái Đính ở Ninh Bình, tạo thành một quần thể các khu du lịch sinh thái và tâm linh lớn nhất Việt Nam.
Để đến chùa Tam Chúc, du khách có thể đi theo quốc lộ 1 hoặc theo tuyến đường Mỹ Đình – Ba Sao – Bái Đính (hiện được nâng cấp thành quốc lộ 21C). Từ thành phố Phủ Lý, theo đường quốc lộ 21 đi khoảng 12 km thì đến hồ Tam Chúc với diện tích tới 545 ha. Tại đây, du khách sẽ được đón tiếp tại nhà khách Thủy Đình, nơi có bãi gửi xe và bán vé vào chùa. Du khách có thể lựa chọn đi vào chùa bằng thuyền hoặc xe điện (vé xe điện khứ hồi là 60k/2 lượt).
- Lịch sử hình thành
Chùa Tam Chúc có niên đại hơn 1000 năm, được xây dựng trên nền ngôi chùa Tam Chúc cổ tự. Theo truyền thuyết, chùa Tam Chúc gắn liền với câu chuyện về “Tiền Lục nhạc – hậu Thất Tinh”. Trên dãy núi phía sau chùa có 99 ngọn núi, trong đó có 7 ngọn núi gần nhất được gọi là núi Thất Tinh và ngôi chùa ở đây được gọi là chùa Thất Tinh. Trên 7 ngọn núi này xuất hiện 7 ánh sáng tựa như 7 ngôi sao. Người dân đã đốt củi để lấy đi ánh sáng này, nhưng chỉ thành công với 4 ngôi sao, còn lại 3 ngôi sao không bị mờ. Vì thế, ngôi chùa Thất Tinh sau này được đổi tên thành chùa Ba Sao hay chùa Tam Chúc.
Chùa Tam Chúc cổ tự đã trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử, bị phá hủy nhiều lần. Năm 2013, doanh nghiệp Xuân Trường của ông Nguyễn Văn Trường ở Ninh Bình đã đầu tư xây dựng lại chùa Tam Chúc với chi phí là 11 ngàn tỷ đồng. Ngôi chùa mới được hoàn thành vào năm 2019, với diện tích 5.100 ha, bao gồm hệ thống các công trình văn hóa thể thao gắn với hồ Tam Chúc. Chùa Tam chúc được nhiều báo chí Việt Nam coi là chùa lớn nhất thế giới.
Năm 2019, chùa Tam Chúc đã được chọn là địa điểm tổ chức Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc, thu hút hàng ngàn Phật tử và khách du lịch trong và ngoài nước đến tham dự. Cùng năm đó, Thủ tướng chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã đồng ý để Hà Nam phối hợp với các địa phương liên quan lập hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận quần thể Tam Chúc (Hà Nam) – Chùa Hươngv(Hà Nội) – Vân Long (Ninh Bình) – Đồng Tâm (Hòa Bình) trở thành di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới.
- Kiến trúc
Chùa Tam Chúc có kiến trúc độc đáo, kết hợp giữa phong cách cổ truyền của Việt Nam và hiện đại của thế giới. Chùa Tam Chúc được xây dựng theo hình thức “Tam quan tam điện”, gồm có ba cổng chính là cổng Tam Quan, cổng Thiên Môn và cổng Nhật Nguyệt, và ba điện chính là điện Tam Bảo, điện Pháp Chủ và điện Quan Âm. Các công trình này được bố trí theo trục từ Nam ra Bắc, hướng về núi Thất Tinh.
Cổng Tam Quan là cổng vào chính của chùa, cao 12 m, rộng 24 m, có ba lối vào. Trên cổng có ghi hai chữ “Tam Chúc”, bên dưới có hai câu thơ “Thiên nhai nhất quang minh, Phật tử vạn niên thanh”. Cổng Thiên Môn là cổng vào thứ hai của chùa, cao 13 m, rộng 25 m, có ba lối vào. Trên cổng có ghi hai chữ “Thiên Môn”, bên dưới có hai câu thơ “Thiên môn khai phật đạo, Nhân gian tuệ quang minh”. Cổng Nhật Nguyệt là cổng vào thứ ba của chùa, cao 14 m, rộng 26 m, có ba lối vào. Trên cổng có ghi hai chữ “Nhật Nguyệt”, bên dưới có hai câu thơ “Nhật nguyệt chiếu tam giới, Phật quang soi bát phương”.
Điện Tam Bảo có kiến trúc theo phong cách Đại Lễ Đường của Trung Quốc, với mái ngói đỏ, cột trụ vàng, tường trắng và cửa xanh. Trong điện có bốn hàng cột trụ lớn, chia thành ba gian. Gian chính có 12 cột trụ, gian hai bên có 10 cột trụ mỗi gian. Trên các cột trụ có khắc các hoa văn và chữ Phật. Trong điện Tam Bảo có tượng Phật Thích Ca Mâu Ni, Phật Di Lặc và Phật A Di Đà, cao 12 m, nặng 100 tấn, được làm bằng đồng. Bên dưới các tượng Phật có bốn bàn thờ, mỗi bàn thờ có 108 đèn lồng treo xung quanh. Trước điện Tam Bảo có hồ sen rộng 3 ha, trong hồ có tượng Phật Quan Âm Bồ Tát cao 9 m, được làm bằng đá ngọc.
Điện Pháp Chủ là điện thứ hai của chùa, cao 36 m, rộng 40 m, dài 70 m. Điện Pháp Chủ có kiến trúc theo phong cách chùa Bái Đính của Việt Nam, với mái ngói xanh, cột trụ đỏ, tường vàng và cửa nâu. Trong điện có ba hàng cột trụ lớn, chia thành ba gian. Gian chính có 10 cột trụ, gian hai bên có 8 cột trụ mỗi gian. Trên các cột trụ có khắc các hoa văn và chữ Phật. Trong điện Pháp Chủ có tượng Phật Thích Ca Mâu Ni, Phật A Nan Đà và Phật Kassapa, cao 9 m, nặng 80 tấn, được làm bằng đồng. Bên dưới các tượng Phật có ba bàn thờ, mỗi bàn thờ có 72 đèn lồng treo xung quanh. Trước điện Pháp Chủ có hồ sen rộng 2 ha, trong hồ có tượng Phật Di Lặc cao 7 m, được làm bằng đá ngọc.
Điện Quan Âm là điện thứ ba của chùa, cao 33 m, rộng 35 m, dài 60 m. Điện Quan Âm có kiến trúc theo phong cách chùa Hương của Việt Nam, với mái ngói vàng, cột trụ xanh, tường trắng và cửa đỏ. Trong điện có hai hàng cột trụ lớn, chia thành ba gian. Gian chính có 8 cột trụ, gian hai bên có 6 cột trụ mỗi gian. Trên các cột trụ có khắc các hoa văn và chữ Phật. Trong điện Quan Âm có tượng Quan Âm Bồ Tát và hai vị Bồ Tát là Đại Thế Chí và Cundi, cao 7 m, nặng 60 tấn, được làm bằng đồng. Bên dưới các tượng Bồ Tát có hai bàn thờ, mỗi bàn thờ có 36 đèn lồng treo xung quanh. Trước điện Quan Âm có hồ sen rộng 1 ha, trong hồ có tượng Quan Âm Như Lai cao 5 m, được làm bằng đá ngọc.
Ngoài ra, chùa Tam Chúc còn có nhiều công trình khác như: Tháp Bảo Tháp, Tháp Chuông, Tháp Đăng Hương, Thư Viện Phật Học, Nhà Khách Thủy Đình, Nhà Khách Tam Chúc, Nhà Ăn Chay, Nhà Tắm Hơi, Nhà Xông Hương, Nhà Nghỉ Dưỡng, Nhà Trưng Bày Nghệ Thuật, Nhà Trưng Bày Lịch Sử, Nhà Trưng Bày Văn Hóa, Nhà Trưng Bày Thiên Nhiên, Nhà Trưng Bày Khoa Học, Nhà Trưng Bày Công Nghệ, Nhà Trưng Bày Giáo Dục, Nhà Trưng Bày Giải Trí, Nhà Trưng Bày Thể Thao… Tất cả các công trình này đều được xây dựng theo phong cách kiến trúc hài hòa với thiên nhiên và văn hóa địa phương.
- Lễ hội
Chùa Tam Chúc là một trong những ngôi chùa có lễ hội lớn và đặc sắc nhất Việt Nam. Lễ hội chùa Tam Chúc được tổ chức vào ngày mùng 15 tháng Giêng hàng năm, kéo dài từ 7 đến 10 ngày. Lễ hội chùa Tam Chúc có hai phần là lễ tín và hội vui.
Phần lễ tín bao gồm các nghi thức tôn kính Phật và các vị Bồ Tát, như: lễ khai ấn, lễ khánh thành, lễ cầu an, lễ cầu siêu, lễ cầu nguyện, lễ tắm Phật, lễ thỉnh kinh… Các nghi thức này được thực hiện bởi các vị sư và Phật tử trong và ngoài nước. Lễ tín là dịp để du khách thể hiện lòng thành kính và niềm tin vào Phật pháp.
Phần hội vui bao gồm các hoạt động văn hóa và giải trí, như: hát quan họ, múa lân sư rồng, đánh trống đồng, chèo thuyền rồng, thi đấu võ thuật, thi ca trù, thi chèo kéo… Các hoạt động này được tham gia bởi các đoàn văn nghệ và các đội thi đến từ các tỉnh thành khác nhau. Hội vui là dịp để du khách thưởng thức nét đẹp của văn hóa dân gian và giao lưu học hỏi.
- Toàn cảnh
Chùa Tam Chúc có toàn cảnh hùng vĩ và tuyệt đẹp. Chùa Tam Chúc được bao quanh bởi dãy núi Thất Tinh và hồ Tam Chúc. Dãy núi Thất Tinh có 99 ngọn núi cao chót vót, trong đó có 7 ngọn núi cao nhất được gọi là núi Thất Tinh. Các ngọn núi này có hình dạng khác nhau như con rồng bay lượn, con rùa xòe mai… Hồ Tam Chúc có diện tích 545 ha, trong đó có 36 ha mặt nước và 509 ha là các đảo nhỏ. Hồ Tam Chúc có màu xanh biếc quanh năm và có nhiều loài cá và thủy sinh. Các đảo nhỏ trên hồ có cây cối xanh tươi và hoa lá rực rỡ. Một số đảo còn có các công trình kiến trúc như chùa, tháp, đình, miếu… Tạo nên một khung cảnh hài hòa giữa thiên nhiên và con người.
Chùa Tam Chúc còn có một điểm đặc biệt là có một con đường dài 12 km bao quanh hồ Tam Chúc. Con đường này được gọi là đường Vía Lá, vì nó có hình dạng giống như lá sen. Đường Vía Lá được xây dựng bằng đá tự nhiên, có chiều rộng 6 m, có hai làn xe điện chạy hai chiều. Đường Vía Lá là nơi du khách có thể đi bộ hoặc đi xe điện để ngắm nhìn toàn cảnh chùa Tam Chúc và hồ Tam Chúc. Đường Vía Lá cũng là nơi du khách có thể thực hiện nghi lễ quay Phật, tức là đi vòng quanh hồ Tam Chúc trong khi niệm Phật và cầu nguyện.
Toàn cảnh chùa Tam Chúc là sự kết hợp tuyệt vời giữa núi, hồ, chùa và con người. Toàn cảnh chùa Tam Chúc mang lại cho du khách cảm giác bình yên, thanh tịnh và thăng hoa. Toàn cảnh chùa Tam Chúc là một trong những kiệt tác của thiên nhiên và con người Việt Nam.
Kết luận
Chùa Tam Chúc là một ngôi chùa Phật giáo nổi tiếng ở Việt Nam, được xem là ngôi chùa lớn nhất thế giới hiện nay. Chùa Tam Chúc có lịch sử hình thành lâu đời, kiến trúc độc đáo, lễ hội phong phú và toàn cảnh hùng vĩ. Chùa Tam Chúc là một điểm đến lý tưởng cho du khách muốn tìm hiểu về Phật giáo và văn hóa Việt Nam. Chùa Tam Chúc cũng là một nơi thích hợp cho du khách muốn tận hưởng không gian thiên nhiên và tâm linh.
Nếu bạn có nhu cầu đi lại du lịch tâm linh, cầu bình an tại chùa Tam Chúc hãy liên hệ với ASIA SKY để được trải nghiệm với những chiếc xe êm ái, tài xế thân thiện, nhiệt tình và chuyên nghiệp. Mọi chi tiết xin liên hệ: Công ty CP Bầu Trời Á Đông
Hotline: 094 359 4476/ 094 822 9669
Fanpage: https://www.facebook.com/bautroiadong
Website: https://asiasky.com.vn/
